DIVORCE OF FIGARO (12+)

★★★★ Volkskrant ★★★★★ Trouw ★★★ NRC

Na Don Giovanni in 2016 en Zauberflöte/Requiem in 2018, speelde Holland Opera in 2022 het laatste deel van het Mozart drie-luik: Divorce of Figaro. 

Divorce of Figaro is het vervolg op de Nozze di Figaro van Mozart. De opera begint op het huwelijk van Figaro en Susanna in het kasteel van hun meesters; de graaf en gravin. Plots keert het volk zich tegen de graaf en gravin en dwingt hen te vluchten, zij nemen Figaro en Susanna mee. We volgen het viertal naar de grens met het buurland waar ze hopen met open armen ontvangen te worden.

Foto's

Trailer

MUZIEK

Van toneelstuk naar libretto

De keuze van Horváth (1901 - 1938) om door te bouwen op de verhaallijn van de Nozze di Figaro van Mozart was zeker niet toevallig. Mozart leefde in hectische tijden (aanloop naar de Franse revolutie) en baseerde met librettist da Ponte zijn opera op het toneelstuk Le mariage de Figaro van de Franse schrijver Beaumarchais. Deze beschreef een soort me-too situatie avant la lettre; de machthebbers versus het gewone volk. Het stuk was zelfs korte tijd verboden omdat het te bedreigend zou zijn voor de gevestigde orde. Horvath schreef zijn stuk in de jaren voorafgaand aan WOII, waarin velen Duitsland probeerden te ontvluchten en zich geweigerd wisten aan de grens door de buurlanden. Ook Nederland toonde zich bepaald niet gastvrij.

De muziek 

Holland Opera neemt Mozarts Le Nozze di Figaro als muzikaal vertrekpunt. De graaf en de gravin vormen de oude wereld. Zij blijven in het Mozart-idioom zingen. Als zij en Figaro en Susanna vluchten komen ze in een nieuwe wereld, waar ook andere muziek zal klinken. Via bekende muzikale vormen komen we al snel in een (letterlijk) andere harmonische wereld. Ook de instrumentatie verandert mee. Na het startpunt met klassiek orkest vormen slagwerkinstrumenten als de marimba en vibrafoon de nieuwe kleur in het orkest. Deze muziek, gecomponeerd door Niek Idelenburg laat zich omschrijven als een fusion van neobarok en modern klassiek.

In 2019 maakte Idelenburg een reconstructie van King Lear van Verdi. In 2020 componeerde hij: Vliegende Hollander. Deze nieuwe opera voor 6 instrumenten en 6 zangers werd genomineerd voor de Matthijs Vermeulenprijs. Voor de muziek die hij componeerde voor Mijs met de Zwavelstokjes werd hij genomineerd voor de BUMA Music Award 2022

RECENSIES

★★★★★ Trouw:

'Holland Opera brengt het vervolg op de Mozart-opera Le Nozze di Figaro, de bruiloft van Figaro, op een humoristische en creatieve manier.

Hoewel het bekende muzikale ‘Figaro, Figaro, Figaro’ op verschillende manieren in de opera terugkomt, lijkt echtgenote Susanna (Elisabeth Hetherington) de grootste rol te hebben in de voorstelling. Zij zingt de loopjes in de composities van Idelenburg moeiteloos bovenop het letterlijk duizelingwekkende, omhoog getakelde platform' 

★★★★ Volkskrant:  

'Joke Hoolboom (libretto en regie) en Niek Idelenburg (compositie) creëerden een nieuw muziektheaterspektakel. Ze baseren zich daarbij op een gelijksoortig toneelstuk van de schrijver Ödön von Horváth, maar deze versie is volstrekt eigen en modern.

De opgewekte composities combineren flarden van moderne popnummers met noten van Mozart. Net zo behapbaar is het libretto. Integreren of niet integreren, dat is hier de vraag' 

★★★ NRC:

'De enscènering en kostuums laten de cast oplichten: felgekleurde, zachte texturen contrasteren met de industriele omgeving. Het hoogtepunt van de avond is een verbluffend paaldansnummer-annex-popliedje van Jony Overdijk, gezongen op Susanna’s dieptepunt.

Niek Idelenburgs muziek maakt knap gebruik van de chaos van het immigratieproces: de klassiekers Mozarts Nozze en Rossini’s Figaro-figaro-figaro botsen met het poppige neoklassiek van de revolutie. Joke Hoolbooms libretto doet iets soortgelijks. Het laat de emigré’s zich in ouderwets Hoogduits uitdrukken, het buurland Nederlands spreken, met een krom Engels als tussentaal. Een mooie vondst'

Theaterkrant:

'Holland Opera waagt zich aan een operabewerking van Divorce of Figaro. Het kersverse, soms in details heel actuele libretto is van regisseur Joke Hoolboom.

Het is een indrukwekkend spektakel geworden in de geweldig mooie ruimte van de Werkspoorkathedraal. De deftige graaf (Marcel van Dieren) en de charmante Figaro (Joris van Baar) zijn nu plotseling berooide vluchtelingen zonder papieren die zich in steenkoolengels moeten legitimeren tegenover onverschillige grenswachten. Dat is behoorlijk aangrijpend en actueel' 

Operamagazine

'De problemen beginnen pas goed aan de grens. En daar haakt Hoolboom op spitse wijze in op de actualiteit. Problemen met taal, identiteitspapieren, verblijfs- en werkvergunningen passeren in door droge humor gekenmerkte dialogen de revue.

In deze sequel speelt Susanna de absolute hoofdrol en componist Niek Idelenburg benadrukt dat door haar de mooiste muziek te geven. De Canadese sopraan Elisabeth Hetherington grijpt de geboden kansen met beide handen aan. De vele andere rollen waren zonder meer goed bezet. Zo werd het een mooie avond met een zeer enthousiast publiek'

TEAM

Creatie: naar de toneeltekst van Ödön von Horváth | Muziek: Wolfgang Amadeus Mozart en Niek Idelenburg | Libretto en regie: Joke Hoolboom | Choreografie: Jenia Kasatkina | Decor: Douwe Hibma | Kostuums: Martijn J. Kramp |  Lichtontwerp: Yuri Schreuders | Geluidsontwerp: Tom Gelissen 

Cast: Elisabeth Hetherington | Joris van Baar | Leonie van Veen | Marcel van Dieren | Arnout Lems | Erik Slik | Judith Weusten | Sylvia Boone | Florien de la Fosse | Emilie Wijers| Tom Jansen | Phoebe Kirrage | Jony Overdijk | Yuh-ichi Sakai | Sandra Siniväli | Koen Masteling | Guyon Mingelen | Diederik Rooker 

Orkest: Carthago Consort

LOCATIE

Werkspoorkathedraal
Tractieweg 41, 3534 AP Utrecht